Χαίροις ὁ τῆς Νάξου θεῖος βλαστός καί τῶν Ἱερέων ὁ ἐν πᾶσιν ὑπογραμμός, ἐλεημοσύναις, νηστείαις, ἀγρυπνίαις καί προσευχαῖς σχολάζων, πάτερ Νικόλαε.
Κορυφαία έκφραση της αληθινής κατά Χριστόν ζωής του κάθε συνειδητού πιστού και πιο πολύ του πραγματικού και τελείου Ιερέως, αποτελεί η ζωή και το έργο του αγίου Ιερέως Νικολάου του Πλανά, αγίου των ημερών μας.
Η ωραία, η εύανδρος και αγιοτόκος Νάξος, είχε την θεία εύνοια και ευλογία να είναι η Γενέτειρά του. Γεννήθηκε το έτος 1851. Οι γονείς του, καπετάν Γιάννης και Αυγουστίνα ήταν άνθρωποι ευσεβείς και καλοκάγαθοι, όπως όλοι οι νησιώτες, και εύποροι. Είχαν και ένα εμπορικό καΐκι, που πήγαινε από τη Νάξο στην Σμύρνη, Κωνσταντινούπολη, ακόμα και στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου. Μέσα σε κάποιο από τα κτήματα τους είχαν και ένα μικρό παρεκκλήσιο αφιερωμένο στον Άγιο Νικόλαο.
Ο Άγιος Νικόλαος Πλανάς από βρεφικής ηλικίας ήταν αγιασμένος. Τις περισσότερες φορές ως παιδί ήταν στον Ιερό αυτό Ναό και περνούσε πολλές ώρες εκεί ψάλλοντας όσα ήξερε και φορώντας πολλές φορές, αντί ιερατικού φελωνίου, κάποιο σεντόνι, μιμούμενος τούς Ιερείς. Μια μέρα έψαλλε τόσο κατανυκτικά, ώστε προκάλεσε τον θαυμασμό των περαστικών.
Η όλη του ζωή από τα παιδικά του χρόνια ακόμα, προέλεγε τη μέλλουσα ζωή και πολιτεία του. Τις θείες θαυματουργικές δυνάμεις έλαβε με την χάρη του Θεού από τα παιδικά του χρόνια. Έτσι, εγνώριζε τον καταποντισμό του καϊκιού τους έξω από την Πόλη, και το είπε στους γονείς του.
Τα πρώτα γράμματα έμαθε από τον παππού του - πατέρα της μητέρας του - ιερέα Γεώργιο Μελισσουργό, κοντά στον οποίο έμαθε να διαβάζει το Ιερό Ψαλτήριο. Μαζί του επίσης πήγαινε στις θείες Λειτουργίες και τον διακονούσε στο Ιερό Βήμα, ενώ παράλληλα δεχόταν τα νάματα της Θείας Λατρείας.
Όταν ο Άγιος Νικόλαος ήταν δεκατεσσάρων ετών, ο πατέρας του άφησε τον κόσμο αυτό. Έτσι, η μητέρα του μαζί με την αδελφή του ήρθαν στην Αθήνα και πήγε και ο ίδιος μαζί τους. Έμεναν στην περιοχή που είναι μεταξύ του Ι. Ναού του αγίου Ιωάννη της Πλάκας και του Ναού του αγίου Παντελεήμονος Ιλισσού, όπου υπήρχαν πολλοί Ναξιώτες.
...λειτουργοῦσε καθημερινά, μέ ψάλτες τόν Ἀλέξανδρο Παπαδιαμάντη καί τόν Ἀλέξανδρο Μωραϊτίδη...
Μοίρασαν μέ τήν ἀδελφή του τήν πολύ ἀξιόλογη πατρική τους περιουσία. Ἀλλά τό μερίδιό του τό ἔβαλε ἐνέχυρο γιά κάποιο φτωχό, πού δέν τοῦ τό ἐπέστρεψε ποτέ. Ἔτσι παρέμεινε γιά ὅλη του τή ζωή φτωχός. Σέ ἡλικία δεκαεπτά ἐτῶν συνῆψε τίμιο γάμο κατόπιν πιέσεων τῆς μητέρας τους μέ τήν Ἑλένη Προβελεγγίου ἀπό τά Κύθηρα. Ἀπό τόν γάμο αὐτό ἀπέκτησε ἕνα γιό, τόν Ἰωάννη. Ὕστερα πέθανε ἡ σύζυγός του. Στίς 28 Ἰουλίου τοῦ ἔτους 1879 χειροτονήθηκε διάκονος στόν Ἱ. Ναό Μεταμορφώσεως Σωτῆρος Πλάκας. Στίς 2 Μαρτίου τοῦ 1885 χειροτονήθηκε πρεσβύτερος καί τοποθετήθηκε στόν Ἱ. Ναό Ἁγ. Παντελεήμονος Ἰλισσοῦ. Ὑπηρέτησε ἐπίσης στήν Ἐνορία τοῦ Ἁγίου Ἰωάννη τῆς ὁδοῦ Βουλιαγμένης. Στόν δέ Ἱ. Ναό Ἁγ. Ἐλισσαίου λειτουργοῦσε καθημερινά, μέ ψάλτες τόν Ἀλέξανδρο Παπαδιαμάντη καί τόν Ἀλέξανδρο Μωραϊτίδη.
Ο Άγιος Νικόλαος υπήρξε ο άνθρωπος του Θεού, ο λειτουργός ο άγιας του Υψίστου, ο άοκνος ιερουργός και λάτρης του Τριαδικού Θεού. Η μεγάλη του ευλάβεια, η απεριόριστη καλωσύνη του, η υπερβολική του αφιλοχρηματία, η απλότητά του, το ακτινοβόλο ιερατικό του ήθος, η άφθαστη ιεροπρέπειά του, η ταπείνωσή του, η αγάπη του για την Θεία Λατρεία και οι λοιπές του αρετές, τον καταξίωσαν στη συνείδηση του λαού. Όλοι εσέβοντο τον άγιο Νικόλαο, επίσημοι και αφανείς.
Δεν αγάπησε ποτέ του τα πλούτη. Όσα του έδιναν αμέσως τα έδινε στους φτωχούς. Είχε μισθοδοτήσει ένδεκα οικογένειες χηρών και ορφανών. Χρόνια και χρόνια τους έδινε επίδομα μέχρι που τα παιδιά τους έγιναν δεκατεσσάρων ετών. Βοηθούσε νεαρούς διακόνους στις σπουδές τους. Ενίσχυε υλικά και πνευματικά όσους είχαν ανάγκη.
Υπήρξε ακαταπόνητος. Για μισό και πλέον αιώνα λειτουργούσε καθημερινά. Λιτός, απέριττος σε όλες του τις εκδηλώσεις! Πλούτος του και θησαυρός του, κέντρο της ζωής του η λειτουργική ζωή της Εκκλησίας μας! Άνθρωπος προσευχής, του οποίου η ζωή ήταν μια διακονία πίστεως και αγάπης.
Ήταν νηστευτής. Ενήστευε όλες τις Σαρακοστές και το λάδι. Και την νηστεία του Τιμίου Σταυρού την άρχιζε από την 1η Σεπτεμβρίου, μέχρι την 14η . Επίσης και των Ταξιαρχών ενήστευσε από τη 1η μέχρι και την 8η Νοεμβρίου.
Απλός και πανέξυπνος, εύστοχος στις απαντήσεις του, συνεδίαζε την απλότητα και την ιεροπρέπεια, την αφέλεια με την αγιότητα.
Δεν είχε σπουδάσει σε Πανεπιστήμια, ούτε σε Εκκλησιαστικές Σχολές, ούτε σε Λύκεια και Γυμνάσια. Και ίσως να μη φοίτησε και σε καμμιά τάξη του τότε Ελληνικού Σχολείου. Όμως άριστα κατείχε την σοφία του Θεού.
Ο Θεός εδόξασε τον Άγιο Νικόλαο με το να θαυματουργεί. Είναι αμέτρητα τα θαύματά του. Εθεράπευε ασθενείς, απεμάκρυνε δαιμόνια, προέλεγε το μέλλοντα, έλυνε δύσκολα θέματα, συμβούλευε πρεπόντως.
Όμως, ύστερα από μια ζωή αγία, μια ζωή που υπήρξε προσφορά στον Θεό, έπρεπε κι αυτός ως άνθρωπος να αφήσει τον κόσμο αυτό και να οδηγηθεί στην αιώνια και αληθινή ζωή.
Ξημέρωσε η Κυριακή του Ασώτου, 28η Φεβρουαρίου του έτους 1932. Αυτή είναι η μέρα που λειτούργησε για τελευταία φορά στο επίγειο Ιερό Θυσιαστήριο. Μετά τη Θεία Λειτουργία έχασε τις αισθήσεις του. Οι πιστοί και οι οικείοι του τον φρόντισαν. Αλλά παρ' όλες τις φροντίδες τους, δεν μπόρεσαν να αναστρέψουν την πορεία που είχε πάρει η υγεία του.
Ήταν δέκα η ώρα το βράδυ της 2ας Μαρτίου του 1932. Έκανε το σημείο του Τιμίου Σταυρού. Ψιθύριζε προσευχές. Είπε:
"Τον δρόμον τετέλευκα!". "Δόξα σοι ο Θεός!". "Η Θεία Χάρη να σας ευλογεί"
...και άλλα, και άφησε τον κόσμο αυτό.
Στις 29 Αυγούστου του 1992, τα ιερώτατα και θαυματουργά λείψανα του Αγίου Νικολάου του Πλανά τοποθετήθηκαν σε ασημένια λάρνακα, που σήμερα βρίσκεται στο δεξιό κλίτος του Ιερού αυτού Ναού. (Άγιος Γιάννης ο κυνηγός)
Η Αγία μας Εκκλησία ανεκήρυξε και επισήμως ως άγιο τον Άγιο Νικόλαο τον Πλανά κατά την 135η Συνοδική Περίοδο (1991-1992) του Πανσέπτου Οικουμενικού Πατριαρχείου, με εισήγηση του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Πατρών κ.κ. Νικοδήμου, και βεβαίως με την φροντίδα του Σεβασμιωτάτου Ποιμενάρχου μας κ.κ. Αμβροσίου.
Παραθέτουμε ἐλάχιστα ἀπό τά πολλά θαυματουργικά περιστατικά τῆς ζωῆς τοῦ ἁγ. Νικολάου.
Ἐμφάνιση τῶν ἁγ. Ἰωάννου καί Παντελεήμονος.
Κατά τό ἔτος 1923 ἕνα πνευματικοπαίδι του ἐξαιρετικῶς ἀγαπημένο ἀπό τόν γέροντα, ἄνθρωπος γεμᾶτος ἀπό ὑγεία καί δράση, ἔπαθε διάρρηξη σκωληκοειδίτιδος καί ἔζησε ὀκτώ ἡμέρες. Μέσα σ' αὐτές τίς λίγες ἡμέρες ὁ ἅγ. Νικόλαος «κατέβασε» τόν οὐρανό στή γῆ, ἀπό τήν ἀδιάκοπη καί ἐγκάρδια προσευχή γιά νά ζήσει τό ἀγαπημένο του παιδί. Τό βράδυ, ὅταν πῆγε στό σπίτι του, λέει καταλυπημένος στούς δικούς του: «Ὁ Ἠλίας θά πεθάνει, μοῦ τό εἶπαν ὁ ἅγ. Ἰωάννης καί ὁ ἅγ. Παντελεήμων».
Πέρασαν τρεῖς μῆνες, ὥσπου νά μπορέσει ἡ ἀδελφή τοῦ θανόντος -λόγῳ τοῦ πένθους- νά τόν ρωτήσει πῶς ἀκριβῶς εἶδε τήν ὀπτασία. Τῆς λέγει, λοιπόν, ὅτι «τήν ὥρα πού λειτουργοῦσα, εἶδα ἀπέναντι, ὄπισθεν τῆς ἁγ. Τραπέζης, τόν ἅγ. Ἰωάννη καί τόν ἅγ. Παντελεήμονα καί μοῦ εἴπανε: "Διαβιβάσαμε τήν αἴτησή σου στόν Δεσπότη Χριστό, ὁ Ὁποῖος μᾶς εἶπε ὅτι θά πεθάνει". Ἀνωτέρα διαταγή, μοῦ εἴπανε».
Δέν πατάει στή γῆ.
Δύο μικροί φίλοι, καθώς βάδιζαν στό δρόμο, συνάντησαν τόν ἅγ. Νικόλαο. Ὁ ἕνας ἀπό τούς δύο ἦταν τύπος ἀγαθός· καί ἐπειδή ἦταν ἀγαθός οἱ φίλοι του τόν ἔλεγαν βλάκα, ἀλλά δέν συνέβαινε αὐτό, ἦταν ἁπλῶς ἀθῶος καί πολύ θρησκευόμενος.
Στό δρόμο πού συνάντησαν τόν ἅγ. Νικόλαο, λέει ὁ ἀγαθός στόν φίλο του: «Κοίταξε νά δεῖς, ὁ παπᾶς δέν πατάει στή γῆ»! Καί ὁ μέν ἀγαθός ἔβλεπε τόν Ἅγιο 30 πόντους πάνω ἀπό τό ἔδαφος, ὁ δέ ἄλλος δέν μποροῦσε νά τόν δεῖ.
Ἐπάνω σέ σύννεφο.
Τό 1920, τήν ἡμέρα τῶν Χριστουγέννων, λειτουργοῦσε ὁ ἅγ. Νικόλαος στόν Ἱ. Ναό τοῦ ἁγ. Ἰωάννου Βουλιαγμένης. Κοινώνησε μιά δεκαπεντάχρονη ὀνόματι Ἰουλία καί μιά κυρία κοινώνησε τό βρέφος της, καί μετά τό δίνει στήν Ἰουλία γιά νά κοινωνήσει καί ἡ ἴδια. Παίρνοντας τό βρέφος ἡ Ἰουλία στά χέρια της, γυρίζει τό βλέμμα της πρός τόν ἱερέα καί παραλίγο νά τῆς φύγει τό παιδί ἀπό τά χέρια. Τῆς λέει τότε ἡ κυρία: «Πρόσεξε, τί ἔπαθες;». Καί ἡ Ἰουλία τῆς ἀπαντᾶ: «Βλέπω τόν παπᾶ νά στέκει πάνω σ' ἕνα σύννεφο».
Αναμφίβολα, είναι πολύ ωφέλιμο το να παρουσιάζονται στις μέρες μας ζωντανά πρότυπα, παραδείγματα που ενσαρκώνουν τον αληθινό τρόπο ζωής, δηλαδή τον τρόπο της κατά Χριστόν Ορθοδόξου ζωής.
Μεταξύ αυτών των σπουδαίων αγίων παραδειγμάτων, είναι και το παράδειγμα της ζωής του μεγάλου Ναξιώτη, του επιλέκτου τέκνου της Νάξου και της Ορθοδοξίας, του αγίου συμπατριώτη μας Ιερέως Νικολάου του Πλανά. Του αγίου, που δεν έζησε στα παλιά χρόνια, αλλά έζησε μόλις πριν μερικά χρόνια, πράγμα που σημαίνει ότι υπάρχουν πολλοί ηλικιωμένοι που ίσως τον θυμούνται, άρα είναι σύγχρονός τους.
Έτσι, ο υπεράξιος, ο εκλεκτός, ο άγιος αυτός ιερέας του Υψίστου. με την πάμφωτη ζωή του, φωτίζει άπλετα και τον δρόμο της δικής μας ζωής.
Η παρουσία του στην τοπική μας Εκκλησία, η διακονία του στον ευρύτερο χώρο της Εκκλησίας, η μαρτυρία του μέσα στην Ορθοδοξία, είναι ένας ανεκτίμητος θησαυρός, που πρέπει να αποτελέσει για όλους μας και μάλιστα για τους ιερείς μας κανόνα, υπογραμμό και πρότυπο πορείας.
Η ζωή του ας μας εμπνέει και οι άγιες ευχές του ας μας στηρίζουν. Αμήν.
Ο άγιος Νικόλαος ο Πλανάς εορτάζει κατά την καθιερωμένη Πανήγυρη της 2ας Μαρτίου. Εάν η ημέρα της Εορτής συμπίπτει κατά την περίοδο της Μ. Τεσσαρακοστής, τότε η Μνήμη του εορτάζεται κατά την επομένη Κυριακή.
Ωσαύτως, εορτάζει την πρώτη Κυριακή του Σεπτεμβρίου, κατά την καθιερωθείσα προσφάτως Σύναξη των Πέντε Αγίων της Παροναξίας, η οποία τελείται στον νεόδμητο Ι. Ναό των Ναξίων Αγίων Νικοδήμου του Άγιορείτου και Νικολάου του Πλανά‚ στην πόλη της Νάξου.
Ακόμη, την Τρίτη Κυριακή του Σεπτεμβρίου στην Πάρο, όπου επίσης τελείται η Σύναξη των Αγίων.
Οι Ασματικές Ακολουθίες του Αγίου Νικολάου του Πλανά, οι οποίες ευρίσκονται σε λειτουργική χρήση, συντάχθηκαν από τον Σεβ. Μητροπολίτη Πατρών κ. Νικόδημο, και από τον Αρχιμ. Νικόδημο Παυλόπουλο, Ηγούμενο της Ι. Μονής Λειμώνος Λέσβου.
Επιμέλεια κειμένου: Αρχιμ. Αλέξανδρος Μοστράτος,
Ιεροκήρυξ - Πρωτοσυγκελλεύων Ι. Μητροπόλεως Παροναξίας
http://www.i-m-paronaxias.gr/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου